TBMM’de Down Sendromu, otizm ve serebral palsili bireylerin meselelerinin tahliline yönelik kurulan araştırma komitesi, maddelerde yapılacak değişiklikler için çalışmaya başladı.
Engelli aylığı bağlanabilmesi için, engelli bireyin yaşadığı hanede kişi başı gelirin toplamının net taban fiyatın üçte birinden düşük olması gerekiyor. Bu fiyat düşük olunca engelli bireye kamuoyunda bilinen ismiyle “2022 aylığı” bağlanıyor.
“Ayrımcılık var”
CHP Kayseri Milletvekili Çetin Arık, engelli aylığı belirlenirken, “hane halkı gelir hesaplanmasından” vazgeçilmesini öneren kanun teklifini TBMM Başkanlığı’na sunduğunu belirterek, özetle şöyle konuştu:
“Otizm, Down ya da öbür bir pürüz kümesi olan bireyin kendi bireydir yani kardeşinden, babasından ya da bir diğer birinden bir harçlık isteme, para isteme durumunda değildir. Şayet bu türlü bir mahzur durumu varsa kişinin kendisine bir devletin katkı sunması ya da katkı sunamıyorsa bir istihdam sağlaması gerekir. Ulusal Eğitim Bakanımıza ‘Türkiye’de kaç tane otizmli bireyimizi lise mezunu edebiliyoruz?” diye sorduğumda gelen 534 lise mezunu otizmli birey var karşılığı aldım. Halbuki buradaki araştırmalar 0-18 yaş kümesi ortası 350 binden tahminen daha da fazla eğitim bekleyen çocuğun olduğu… YÖK’ün sunumunda da yalnızca 22 otizmli üniversite mezunu çocuğumuz olabilmiş. Sağlıklı bir bireyimiz, meslek lisesine gidiyorsa o meslek lisesinin çıkışında, ‘siz bağımsız olarak iş yeri açabilirsiniz’ deniyor. Lakin tıpkı eğitimi almış otizmli, downlu ya da öbür birine deniliyor ki: ‘Siz iş yeri açamazsınız’. Hayatın her alanında bu pürüz kümelerine ayrımcılık var. Bununla ilgili düzenleme yapmak gerekir. Eğitim almış bir otizmli, downlu ya da diğer mahzuru olan birine, ‘siz bağımsız iş yeri açamazsınız’ diye bir kural koşmanın ne kadar vicdani olduğunu sorgulamanızı istiyorum.”
“Partiler üstü”
Araştırma Kurulu Lideri, AKP Milletvekili Kemal Çelik, “TBMM olarak bizim vazifemiz şu: Biz, şayet yasal bir pürüz varsa çabucak yeni yasal düzenlemeleri yapacak seviyede bir anlayışa sahibiz. Partiler üstü görüyoruz bunu, hiç siyaset yapmadık şu ana kadar, yapmayı da düşünmüyoruz. Siyaseti Meclis’te yapıyoruz lakin çocuklarımızın olduğu yer her vakit siyaset üstüdür. Yasal olarak biz ne yapacaksak hepsini yapmamız gerekiyor” dedi.
Kamu spotlarına sert eleştiri
Komisyonda konuşan İstanbul Ticaret Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Memleketler arası Bağlantılar öğretim üyesi Prof. Dr. Mim Kemal Bülent Öke, down sendromlu bir kız babası olduğunu belirterek, engellilerle ilgili farkındalık yaratmak gayesiyle yayımlanan kamu spotlarına değindi. Öke, şunları kaydetti:
“Kamu spotlarını gördüğümde tüylerim diken diken oluyor. Orada son derece berbat bir engelli manzarası belirir ve, ‘Sizin de başınıza gelebilir’ telaffuzları lisana getiriliyor. ‘İleride ben de engelli olabilirim’ diye engellilere sahip çıkmak, bir cins ticarettir, bir cins geleceğe yatırımdır ve bu son derece yanlıştır. Topluma bu formda anonsların yapılmaması lazım.”
