AKP Genel Lider Yardımcısı ve İktisat İşleri Lideri Nurettin Canikli, “7’li masanın ‘Ziraat Bankası’nın yalnızca çiftçilerle sınırlandırılması’ üzere kurnazca söylemi, hali hazırda kredi talebi esasen karşılanan çiftçilerimize ekstradan bir yarar sağlamayacaktır. Bu kurnazca telaffuz, yalnızca Ziraat Bankası’nın iflasına neden olur” dedi.
Canikli, Millet İttifakı’nın ‘Ortak Siyasetler Mutabakat Metni’nde yer alan Ziraat Bankası ve Halk Bankası ile ilgili vaadin altında, kurnazca bir plan yattığını sav ederek, “Öncelikle belirtelim ki bugün prestijiyle ve bu haliyle Ziraat Bankası, zati çiftçilerimizin bankasıdır. Zira çiftçilerimize sübvansiyonlu olarak verilen kredilerin tamamı yalnızca Ziraat Bankası tarafından sağlanmaktadır. Ziraat Bankası dışında hiçbir banka çiftçilere dayanaklı kredi vermemektedir. Ayrıyeten Ziraat Bankası, çiftçilerimizin muhtaçlığı olan sübvansiyonlu kredilerin tamamını esasen karşılamaktadır” tabirlerini kullandı.
Ziraat Bankası’nın nakdi kredilerinin yüzde 26,4’ünü tarım bölümüne, yüzde 73,6’sını ise tarım dışı bölümlere aktardığını kaydeden Canikli, “Şimdi can alıcı soruya gelelim. Ziraat Bankası, tarım dışı sektörlere kullandırdığı 701 milyar TL’lik kredinin tamamını yahut büyük kısmını bunlardan alıp tarım kısmına; yani çiftçilere aktarabilir mi? Bu sorunun karşılığı kocaman bir hayırdır. Zira Ziraat Bankası, çiftçilerin ziraî üretim ve yatırım için gereksinim duydukları ve talep ettikleri kredinin tamamını zati karşılamaktadır. Bir öteki tabir ile Ziraat Bankası’nın bugün itibarıyla çiftçilere sağladığı 252 milyar liralık nakdi kredi, çiftçilerin gereksinim duyduğu kredi ölçüsü için kâfi olmaktadır. Bu durumda tarım dışına aktarılan 701 milyar liralık kaynak ne olacaktır?” diye sordu.
Çiftçilerin kredi talebinin tamamı karşılandığı için kredi taleplerinin kelam konusu olmayacağını aktaran Canikli şunları kaydetti:
“Buna karşın, bankanın elinde kalan 701 milyar liralık paranın 5-10 milyar liralık kısmını da çiftçilere aktardığını kabul edelim. Bu durumda geriye kalan 690 milyar TL ne olacak? Ziraat Bankası, tarım dışı kredilerden geriye dönen 690 milyar liralık kaynağı çiftçilere aktaramıyor. Zira bölümün kredi muhtaçlığı karşılandığı için çiftçi ek kredi talep etmiyor. Aslında tarım dalının, kullandığı kredi stoku ölçüsünün 3 katı büyüklüğündeki kredi fiyatını değerlendirmesi de mümkün değildir. Ziraat Bankası elinde kalan 690 milyar liralık kaynağı tarım dışı dallara de aktaramıyor. Zira Ziraat Bankası yalnızca çiftçinin bankası olmuştur. Bu kadar büyük bir kaynağı atıl olarak da elinde tutamaz. Zira bu kaynağın bir maliyeti vardır. Bu kaynağın büyük kısmı mevduattan karşılandığı için Ziraat Bankası, mevduat sahiplerine faiz ödemektedir.
Bu kaynak eldeki kor alev üzeredir. Bir an evvel Ziraat Bankası’nın bu paradan kurtulması gerekmektedir. Ziraat Bankası elinde kalan 690 milyar liralık kaynağı bir yerlere kredi olarak veremez ve değerlendiremez ise ziyan eder, mali yapısı bozulur, bir mühlet sonra da iflas eder. Bu durumda Ziraat Bankası’nın önünde tek bir seçenek kalmaktadır. Elinde kalan 690 milyar liralık kaynağı mevduat sahiplerine iade etmek. Yani küçülmek. Yani faal büyüklüğünü yüzde 75 oranında azaltmak. Yani para piyasasındaki gücünü büyük oranda kaybetmek. Yani etkisiz bir aktör haline gelmek. Şayet Ziraat Bankası bu biçimde gücünü kaybederse, buradan doğan boşluk, yabancı sermayeli bankalar dahil özel kesim bankaları tarafından doldurulacaktır. Türkiye finansal sistemimizde, global sermayenin ezici ve yıkıcı gücünü dengeleyebilecek ulusal bir finansal güç kalmamış olacaktır. Birinci bakışta masumane gözüken bu vaadin ardında gizlenen maksat, finansal sistemimizin anahtarlarının global sermayeye teslim edilmesi ve finansal sistemimizin dış şoklara karşı muhafazasız hale gelmesidir”(DHA)
TIKLAYIN | AKP’li Canikli’den muhalefete iktisat eleştirisi: Ziraat Bankası’nı yalnızca tarımla ve çiftçilerle sınırlandıracaklar
