Sağlıklı bir hayat için günde 10.000 adım atmak gerektiğine dair haberleri herkes duymuştur. Pekala bu maksadın gerisinde yatan bir araştırma var mı?
Akıllı telefonlar, pedometreler yahut cep telefonu uygulamaları üzerinden günde kaç adım attığını ölçen ve 10.000 adım gayesine ulaşınca kendisini âlâ hisseden çok sayıda insan var.
Bu adım sayıcıların her vakit doğruyu göstermediğine dair tartışmalar da az değil.
Ama tekrar de kişinin ne kadar etkin olduğu konusunda kaba bir fikir verdikleri görüşünde birleşiliyor.
Günde kaç adım attığınızı tam olarak öğrenmek istiyorsanız birtakım programların üst sonunun 10 bin adım olduğunu unutmayın.
10 bin adım fikri nasıl doğdu?
Bu sayının uzun yıllar süren araştırmalara dayandığını sanabilirsiniz. Fakat bu türlü geniş kapsamlı bir araştırma yok aslında.
10.000 adım fikri, 1964’teki Tokyo Olimpiyatları öncesinde pedometre (adım ölçer) pazarlayan bir şirketin kampanyasına kadar uzanıyor.
Bu amacın bugüne kadar ulaşmış olması da kampanyanın başarılı olduğunu gösteriyor.
O günden bu yana yapılan araştırmalarda 5.000 adım ile 10.000 adımın, sıhhat bakımından faydaları ortasında kıyaslama yapıldığında, fazla adımın daha faydalı olduğu sonucu çıktı doğal olarak.
Ancak son periyotlara kadar bu iki sayı ortasındaki adımlar incelenmedi.
Harvard Tıp Fakültesi’nden professor I-Min Lee ve grubu, 70’li yaşlardaki 16 bin bayan üzerinde durarak günde atılan adım sayısı ile rastgele bir nedene bağlı mevt ihtimali ortasındaki alakayı inceleyen bir araştırma yaptı.
Gruptaki her bayan, bir hafta boyunca, uyanık oldukları saatlerde ne kadar hareket ettiklerini ölçen bir aygıtla dolaştı.
Daha sonra da takım bir mühlet müşahede yaptı. Yaklaşık 4 yıl 3 ay sonra, bayanların 504’ü hayatını kaybetmişti.
70 yaş üstü için sihirli sayı 7500 adım
Hayatta kalanların günlük attığı ortalama adım sayısı ise 5500 civarındaydı.
Günde 4000 adım atmış olan bayanların hayatta kalma ihtimali 2700 adım atanlara kıyasla çok daha fazlaydı. Ortadaki 1300 adımlık farkın ömrün uzunluğu bakımından bu kadar tesirli olması epeyce şaşırtıcıydı.
Bu mantık yürütüldüğünde, “ne kadar çok adım atılırsa o kadar iyi” üzere bir sonuca varılabilir. Lakin bunun belirli bir sayıya kadar hakikat olduğu görüldü. 7500 adımdan sonrası ömrü uzatma bakımından bir fark yaratmıyordu.
Evin dışında yürüyebilenler araştırmaya katılmıştı. İştirakçiler sıhhat durumlarını kendileri puanlamıştı. Tahminen de kimileri yürüyebilecek kadar güzel olduklarını söylemişti, fakat esasen çok fazla yürüyecek kadar uygun değillerdi. Yani tahminen de düzgün olmadıklarının farkında değillerdi, olağandan daha az adım atmışlardı.
Ama bu yaş kümesi için 7500 adımın kâfi olduğu görüldü. Daha fazla yürümenin aşikâr hastalıklara karşı ekstra muhafaza sağlaması ihtimali de olabilir elbette.
Fazla sayıda adım atmış olanlar zati hayatları boyunca faal bireyler olabilir ve daha uzun yaşamaları bundan kaynaklı olabilir. Bu yüzden yalnızca ekstra adımların sıhhat açısından tam olarak ne cins faydalar getirdiğini tespit etmek kolay değil.
Psikolojik etken
Ayrıca bir de ruhsal açıdan optimum adım sayma sorunu kelam konusu. 10.000 adım gayesi her gün başarmak için yüksek bir amaç olarak görülüp birtakım insanları harekete geçmemeye itebilir.
Zira üst üste birkaç gün bu maksada ulaşmadığınızı görmek moral bozucudur.
Bu nedenle amacı biraz daha düşük tutmak ruhsal olarak daha motive edici olabilir.
Ancak bu durumda bile, daima adım saymaya odaklanmak, yürüyüşten zevk almayı engelleyebilir.
ABD’deki Duke Üniversitesi’nden psikolog Jordan Aktif, adımlarını sayan bireylerin daha fazla yürüdüğünü, fakat yürüyüşten daha az zevk aldığını, onu bir iş olarak görmelerine yol açtığını ortaya koydu. Bu insanların yürüyüş sonundaki memnunluk düzeyi, adımları saylmayan kişilerinkine kıyasla daha düşüktü.
En ‘fit’ beşerler için bile adım saymak zıt tesir yaratabilir. Daha fazla yürümeleri mümkünken 10.000 adım gayesine varınca durmayı tercih edebilirler.
Peki, tüm bunlardan ne sonuç çıkarmalıyız?
Eğer adım saymak sizi motive ediyorsa attığınız adımları sayın, ancak 10.000 adım maksadıyla ilgili özel bir durum olmadığını akılda bulundurun.
Size uygun amacı kendiniz belirleyin.
Uyarı: Bu makale yalnızca genel bilgi verme emeliyle yazılmıştır ve hekim tavsiyesi olarak ele alınmaması gerekir. Makalenin içeriğinden yola çıkarak okurun kendi başına koyduğu teşhislerden BBC sorumlu değildir. Sıhhatinizle ilgili rastgele bir telaşınız varsa hekiminize danışın.