Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK), İngiltere başta olmak üzere Fransa ve Hollanda’da üretim faaliyetleri bulunan British Steel’i satın almak için İngiliz çelik şirketiyle ön mutabakata vardı.
Ön mutabakat sonrası ayrıntı inceleme sürecinin Ekim ayında tamamlanması ve sürecin muvaffakiyetle sonuçlanması halinde şirketin zaman tesliminin 2019 yılı içinde yapılması bekleniyor.
OYAK’tan yapılan açıklamada, “İngiltere’nin 150 yıllık esaslı çelik şirketi” British Steel’in yılda 4,5 milyon ton ham çelik üretim kapasitesi olduğu belirtildi.
Detayları bugün açıklanan ön muahedenin değerini 4 başlıkta derledik.
1. British Steel ne vakit kuruldu, şirkette kaç kişi çalışıyor?
British Steel, 1967’de İngiltere’nin Scunthorpe kentinde kuruldu.
Şirketin ürettiği gereçleri ortasında yüksek kalite tren rayları ve filmaşin de var.
British Steel, Londra’da Heathrow Havalimanı ve Olimpiyat Stadyumu projelerini de üstlenmişti. İngiltere ve Avrupa’daki tren sınırlarının imalini gerçekleştiren ana firmalardan.
1999 yılında British Steel ve Hollanda merkezli çelik şirketi Koninklijke Hoogovens’ın birleşmesiyle Corus ismindeki şirket kurulmuştu.
2007 yılında ise Avrupa’nın ikinci büyük çelik üreticisi olan Tata Steel, Corus’u satın aldı.
Corus, 2010 yılında Tata Steel markası altında tekrar yapılandı.
1 Haziran 2016 yılında da aile yatırım şirketi Greybull Capital, Tata Steel’i nominal olarak yalnızca 1 sterline satın alarak şirketin ismini tekrar British Steel’e çevirdi.
Ancak Mayıs ayında Greybull Capital, British Steel’in operasyonlarına devam etmesi için gerekli fonlamayı sağlayamayınca şirket zarurî tasfiye sürecine girdi.
İngiliz hükümeti ile Greybull Capital ortasındaki görüşmeler sonuçsuz kaldı.
Mayıs ayında British Steel’in denetimi resmen İngiltere İflas Kurumu’nun görevlendirdiği memura verildi, British Steel’in idaresini bir alıcı bulunana dek kontrol ve danışmanlık şirketi Ernst & Young üstlendi.
Cuma günü yapılan açıklamada ise OYAK’ın sahip olduğu Ataer Holding’in kabul edilebilir bir teklif sunduğu, mutabakatın sonlandırılması için çalışmaların sürdüğü açıklandı.
Bu süreçte British Steel olağan operasyonlarını sürdürecek.
Financial Times gazetesine nazaran British Steel 1,2 milyar dolarlık bir operasyon yürütüyor.
Şirketin birçok İngiltere’de olmak üzere 5 bin emekçisi var. Tedarik zincirlerinde ise yaklaşık 20 bin kişi çalışıyor.
2. British Steel neden tasfiye sürecine girdi?
British Steel, 2016’da yapılan ve İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılıp ayrılmamasının oylandığı Brexit referandumundan beri bilhassa Avrupalı müşterilerinin taleplerinin düşmesinden şikayetçiydi.
Aynı vakitte Çin’in ucuza çelik ihraç etmesi ve İngiliz Sterlini’nin Brexit referandumu sonrası paha kaybetmesi, ham hususların maliyetini yükseltti. Son devirde güç fiyatları da arttı.
Bütün bu gelişmeler üzerine British Steel geçen yıl Eylül ayında 400 kişiyi işten çıkarmak zorunda kaldı. Mayıs ayında ise Greybull Capital’ın vadettiği üzere “şirketin gurur uyandıran geçmişini” canlandıramaması üzerine tasfiye sürecine girmek zorunda kaldı.
3. OYAK, British Steel’i neden satın almak istiyor?
Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) bugün yaptığı açıklamada British Steel’i satın alma münasebeti olarak “bölgesel büyüme hedefini” gösterdi.
OYAK, şirketin 21 Mayıs’ta British Steel’in satışa konduğunu ve dünyanın dört bir yanından 80 şirketin satın almak için talepte bulunduğunu vurgulayarak British Steel’in çelik üretimindeki bilgi birikiminin şirketi alımlı kıldığını belirtti.
Açıklamada OYAK’ın sahibi olduğu Ataer Holding’in, ortaya koyduğu vizyon ile öbür şirketlerden farklılaştığı belirtilirken, OYAK’ın 2 ay boyunca British Steel’in mali, yasal ve operasyonel bilançosunu incelemek için münhasar haklara sahip olduğu kaydedildi.
Bu süreçte müşteriler, tedarikçiler, çalışanlar ve sendikalarla görüşmeler yürütüleceği, Ekim 2019’un sonunda ise muahedenin neticelendirilmesinin beklendiği tabir edildi.
OYAK Genel Müdürü Süleyman Savaş Fazilet, bu ön muahedenin Türkiye çelik endüstrisinin en büyük başarılarından biri olduğunu vurguladı.OYAK Maden Metalürji Küme Lideri Toker Özcan ise British Steel’in kapasitesini artırmanın ve pak çelik üretimine yatırım yapmanın öncelikleri olacağını aktardı.
İngiliz hükümeti de daha evvel yaptığı açıklamada mümkün alıcı için 300 milyon sterlinlik bir yardım paketi vermeye hazır olduğunu açıklamıştı.
Ataer Holding, Türkiye’nin en büyük çelik üreticisi Erdemir’in yüzde 49,3’ünün sahibi.
İngiliz Financial Times gazetesi daha evvel satışın gerçekleşmesi halinde Erdemir’in daha fazla satış kanalı bulacağını yazmıştı.
4. İngiltere ön mutabakata nasıl reaksiyon verdi?
İngiltere İş, Güç ve Sanayi Stratejisi Bakanı Andrea Leadsom yaptığı yazılı açıklamada, ön mutabakatın şirketin geleceği için değerli olduğunu belirterek bu sayede verimli ve yetenekli istihdamın korunacağını kaydetti.
İngiltere Çelik Endüstrisi Ticaret Birliği de ön muahedeyi memnuniyetle karşıladığını aktardı.
Birliğin lideri Gareth Stace, British Steel’in İngiltere’nin çelik üretiminideki hissesinin üçte bir olduğunu söyleyerek şirketin İngiltere için büyük bir ulusal ehemmiyete sahip olduğunu kaydetti.
Stace, British Steel’in kapanmasının büyük bir kayba yol açabileceğini belirtirken, İngiliz hükümetinden çelik kesimini daha fazla desteklemesini istedi.
İngiliz basınında daha evvel OYAK’ın British Steel’in operasyonlarını bir ortada tutmak istediğine dair haberler çıkmıştı.